Đòn bẩy là gì? Tìm hiểu cách sử dụng đòn bẩy đúng cách trong thế giới tài chính

Đòn bẩy là gì?

Đòn bẩy là một khái niệm tài chính cho phép nhà đầu tư kiểm soát một vị thế lớn hơn trên thị trường so với số vốn thực có của họ. Nói đơn giản, đó giống như việc “vay mượn” vốn từ nhà môi giới để tăng sức mua và có khả năng khuếch đại lợi nhuận.

Dưới đây là một ví dụ nhanh:

Giả sử bạn có $1.000 tiền ký quỹ khả dụng và nhà môi giới của bạn cung cấp tỷ lệ đòn bẩy 100:1. Điều này có nghĩa bạn có thể mở một vị thế giao dịch trị giá $100.000—mặc dù bạn chỉ có một phần nhỏ số tiền đó trong tài khoản.

Ký quỹ là gì?

Ký quỹ là số tiền mặt mà nhà giao dịch phải ký gửi với nhà môi giới như một khoản đảm bảo để mở và duy trì vị thế giao dịch có sử dụng đòn bẩy. Đây không phải là toàn bộ giá trị của tài sản đang được giao dịch, mà là một khoản “đặt cọc thiện chí” cho phép bạn kiểm soát một vị thế lớn hơn nhiều so với số vốn thực tế.

• Nếu bạn muốn mở một giao dịch trị giá $10.000 với đòn bẩy 100:1, bạn chỉ cần ký quỹ $100.
• Khoản ký quỹ này đóng vai trò như một khoản tiền bảo đảm. Nếu giao dịch đi ngược lại với bạn, nhà môi giới có thể trừ khoản lỗ từ tài khoản của bạn theo các quy tắc quản lý rủi ro của nền tảng.

Sự khác nhau giữa đòn bẩy và ký quỹ

• Đòn bẩy đề cập đến tỷ lệ giữa vốn vay và vốn của bạn (ví dụ: 1:100).
• Ký quỹ là số tiền thực tế bạn cần nạp vào để mở một giao dịch.

Ví dụ đơn giản về cách đòn bẩy hoạt động

• Giả sử bạn bắt đầu với $100 vốn và sử dụng đòn bẩy 100:1.
  Điều này cho phép bạn mở một vị thế giao dịch trị giá $10.000.
• Giờ đây, nếu giá tài sản bạn giao dịch tăng chỉ 1%, vị thế của bạn sẽ lãi $100. Tức là lợi nhuận 100% trên vốn thực.
• Nhưng điều ngược lại cũng đúng:
  Nếu giá giảm 1%, bạn sẽ mất $100—xóa sạch toàn bộ khoản đầu tư ngay lập tức.

Các loại đòn bẩy trên các thị trường khác nhau

Đòn bẩy là một công cụ được sử dụng rộng rãi trong nhiều thị trường tài chính, với mức sử dụng cao nhất thường thấy ở thị trường ngoại hối (Forex). Các nhà môi giới Forex thường cung cấp đòn bẩy rất cao—có khi lên đến 1:2.000—giúp nhà giao dịch mở các vị thế lớn với số vốn rất nhỏ. Mặc dù điều này tạo ra cơ hội khuếch đại lợi nhuận, nhưng cũng mang rủi ro thua lỗ nhanh chóng nếu không có kế hoạch quản lý rủi ro phù hợp.

Trong thị trường vàng, đòn bẩy thường ở mức vừa phải, phổ biến trong khoảng 1:100 đến 1:200. Mức này vẫn cho phép nhà giao dịch tăng đáng kể quy mô giao dịch, đặc biệt trong các giai đoạn giá biến động mạnh. Chính vì sự biến động này, giao dịch vàng có đòn bẩy đặc biệt phổ biến với các nhà giao dịch đầu cơ ngắn hạn.

Tìm hiểu thêm: Đòn bẩy trong thị trường vàng: Vì sao lại phổ biến? 

Ngược lại, thị trường chứng khoán truyền thống, đặc biệt là tại Hoa Kỳ, có xu hướng hạn chế nghiêm ngặt việc sử dụng đòn bẩy. Một tài khoản ký quỹ tiêu chuẩn thường chỉ cho phép đòn bẩy khoảng 1:2. Sự giới hạn này nhằm kiểm soát rủi ro cho nhà đầu tư cá nhân và góp phần duy trì sự ổn định chung của thị trường.

Trong khi đó, thị trường tiền điện tử cũng cho phép sử dụng đòn bẩy cao—thường là 1:50 hoặc thậm chí 1:100. Tuy nhiên, do giá tiền điện tử biến động mạnh, giao dịch có đòn bẩy trong lĩnh vực này có rủi ro rất lớn. Nhà đầu tư cần hết sức thận trọng và áp dụng kế hoạch quản lý rủi ro chặt chẽ trước khi mở vị thế.

Mỗi thị trường tài chính cung cấp các mức đòn bẩy khác nhau tùy theo cấu trúc và mức độ rủi ro.

Tìm hiểu thêm tại: So sánh đòn bẩy giữa các thị trường tài chính

Ưu và nhược điểm của đòn bẩy

Ưu điểm của đòn bẩy

• Tăng quy mô lệnh mà không cần nhiều vốn
• Tăng tiềm năng lợi nhuận, kể cả với biến động giá nhỏ
• Cho phép nhà giao dịch học hỏi và tiếp cận thị trường tài chính với số vốn khởi điểm thấp

Nhược điểm của đòn bẩy

• Nguy cơ thua lỗ cao, đặc biệt khi sử dụng tỷ lệ đòn bẩy lớn
• Quy mô lệnh không hợp lý có thể khiến tài khoản cháy chỉ trong vài giây
• Có thể phát sinh phí qua đêm hoặc lãi suất với các vị thế giữ qua đêm (ở một số thị trường)

Ngoài ra, còn có khái niệm Gọi Ký Quỹ (Margin Call), tức là một cảnh báo từ nhà môi giới rằng số dư tài khoản của bạn đã xuống quá thấp. Nếu bạn không nạp thêm tiền, hệ thống sẽ tự động đóng các vị thế để ngăn chặn thua lỗ vượt quá khoản ký quỹ sẵn có.

Nếu bạn đang tìm kiếm một nền tảng giúp bạn quản lý đòn bẩy như một chuyên gia—một cách trực quan và hiệu quả—IUX là giải pháp phù hợp cho mọi cấp độ nhà giao dịch. Với các công cụ mạnh mẽ để kiểm soát quy mô lệnh, thiết lập chính xác mức dừng lỗ và chốt lời, cùng đội ngũ hỗ trợ 24/7, bạn có thể giao dịch tự tin dù là người mới hay nhà đầu tư dày dạn.

Hãy bắt đầu giao dịch với IUX ngay hôm nay và biến đòn bẩy thành công cụ cho những cơ hội thực sự.

Tìm hiểu thêm về cách sử dụng đòn bẩy để tạo ra lợi nhuận thực sự trên thị trường tài chính

• Kiếm 1 tỷ USD trong một ngày: George Soros đã sử dụng đòn bẩy như thế nào?
• Warren Buffett có sử dụng đòn bẩy trong đầu tư không?
• 10 nhà đầu tư thành công nhất từng sử dụng đòn bẩy trong lịch sử

Cách quản lý rủi ro khi sử dụng đòn bẩy

• Thiết lập quy mô lệnh hợp lý (ví dụ: chỉ rủi ro 1–2% số dư tài khoản cho mỗi giao dịch)
• Đa dạng hóa danh mục đầu tư trên nhiều loại tài sản
• Luôn luôn sử dụng lệnh dừng lỗ
• Có kế hoạch quản lý vốn rõ ràng, bao gồm mục tiêu chốt lời và mức lỗ chấp nhận được trước khi mở lệnh

Đòn bẩy và đầu tư dài hạn

Việc đòn bẩy có phù hợp cho đầu tư dài hạn hay không vẫn là chủ đề gây tranh cãi. Nhiều chuyên gia cho rằng đòn bẩy chỉ nên được sử dụng trong các chiến lược ngắn hạn do thị trường có tính biến động cao. Giữ các vị thế đòn bẩy trong thời gian dài có thể làm tăng nguy cơ thua lỗ từ những biến động giá bất ngờ. Ngoài ra, các chi phí ẩn—chẳng hạn như phí qua đêm—có thể tích lũy theo thời gian và làm giảm tổng lợi nhuận. Nếu không có chiến lược quản lý rủi ro hiệu quả, đòn bẩy nhìn chung phù hợp hơn với giao dịch ngắn hạn hơn là đầu tư dài hạn.

Tìm hiểu thêm: Đòn bẩy trong đầu tư dài hạn: Rủi ro hay phần thưởng?

Tóm tắt

Mặc dù đòn bẩy có thể làm tăng đáng kể lợi nhuận đầu tư, nhưng nó cũng có thể khuếch đại thua lỗ nếu sử dụng mà không có kế hoạch quản lý rủi ro vững chắc.

Với nhà đầu tư mới, bắt đầu với tỷ lệ đòn bẩy thấp và thực hành quản lý danh mục đầu tư một cách kỷ luật là bước đầu an toàn và thông minh để tham gia thị trường tài chính và xây dựng nền tảng vững chắc cho tương lai dài hạn.

Lưu ý: Bài viết này chỉ nhằm mục đích giáo dục cơ bản và không nhằm cung cấp hướng dẫn đầu tư. Nhà đầu tư nên nghiên cứu thêm trước khi đưa ra quyết định đầu tư.