IPO là gì và tại sao ai cũng nói về nó trước khi đầu tư?

IPO là gì?

IPO là viết tắt của “Initial Public Offering” hay “Phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng”, đề cập đến quá trình một công ty tư nhân chào bán cổ phiếu ra công chúng lần đầu tiên. Đây là cách để các công ty huy động vốn nhằm mở rộng kinh doanh, phát triển sản phẩm mới hoặc trả nợ. Sau khi IPO, công ty trở thành một thực thể niêm yết và được giao dịch chính thức trên sàn chứng khoán.

Tại sao các công ty lại muốn niêm yết?

Thực hiện IPO là một trong những cách nhanh nhất để một công ty huy động lượng vốn lớn. Các lý do chính bao gồm:

• Mở rộng hoạt động kinh doanh hoặc phát triển các dự án mới

• Tăng uy tín với nhà đầu tư và đối tác kinh doanh

• Cho phép cổ đông hiện tại bán một phần cổ phần để hiện thực hóa lợi nhuận

• Sử dụng cổ phiếu như một công cụ khuyến khích, chẳng hạn như phát hành chương trình quyền sở hữu cổ phần cho nhân viên (ESOP)

Ngoài ra, trở thành công ty đại chúng cũng mang lại cho doanh nghiệp sự linh hoạt tài chính cao hơn trong tương lai, bao gồm khả năng phát hành thêm cổ phiếu hoặc huy động vốn thông qua các công cụ nợ.

Lợi ích của việc đầu tư vào IPO là gì?

IPO thường được xem là cơ hội đầu tư hấp dẫn vì cho phép nhà đầu tư mua cổ phiếu ở giai đoạn đầu. Nếu công ty có tiềm năng tăng trưởng mạnh, giá cổ phiếu có thể tăng nhanh sau khi bắt đầu giao dịch. Tuy nhiên, nhà đầu tư cần chọn lọc và thận trọng vì không phải IPO nào cũng thành công.

Rủi ro khi đầu tư vào IPO mà nhà đầu tư nên biết

Mặc dù IPO mang lại cơ hội, chúng cũng đi kèm với rủi ro cao. Giá cổ phiếu có thể biến động rất mạnh trong những ngày đầu do hoạt động đầu cơ. Bên cạnh đó, các thông tin cơ bản được công bố tại thời điểm IPO có thể chưa phản ánh đầy đủ hiệu suất thực tế của công ty trong thị trường biến động nhanh. Do đó, đầu tư IPO phù hợp hơn với các nhà đầu tư chấp nhận rủi ro và sẵn sàng nghiên cứu kỹ lưỡng trước khi quyết định.

Những điều cần xem xét trước khi đầu tư vào IPO

Quyết định đầu tư vào IPO không nên chỉ dựa vào sự hào hứng từ thị trường. Nhà đầu tư nên cẩn trọng xem xét các thông tin quan trọng như:

• Nghiên cứu hồ sơ đăng ký hoặc bản cáo bạch để hiểu rõ về doanh nghiệp, điểm mạnh, điểm yếu và kế hoạch sử dụng vốn huy động

• So sánh tỷ lệ P/E hoặc P/B của công ty với các doanh nghiệp cùng ngành để đánh giá mức giá phát hành có hợp lý hay không

• Kiểm tra uy tín và hồ sơ hoạt động của đơn vị bảo lãnh phát hành để đảm bảo IPO được hỗ trợ bởi tổ chức có kinh nghiệm

• Theo dõi các buổi giới thiệu (roadshow) của công ty và đọc báo cáo phân tích để có góc nhìn toàn diện hơn về tiềm năng thị trường

Nếu bạn đang khám phá các cơ hội IPO và muốn có cách thông minh hơn để phân tích các cổ phiếu niêm yết mới, IUX mang đến cho bạn quyền truy cập dữ liệu thời gian thực, công cụ nghiên cứu đáng tin cậy và nền tảng hỗ trợ bạn tự tin ra quyết định.
Bắt đầu sử dụng IUX ngay hôm nay và đầu tư vào các IPO sắp tới với sự rõ ràng và kiểm soát.

Các thương vụ IPO đáng chú ý gần đây

Trong năm 2024, một số IPO đã thu hút sự chú ý của nhà đầu tư, bao gồm ARM Holdings – công ty thiết kế chip hàng đầu quay trở lại thị trường Mỹ sau nhiều năm; Reddit – nền tảng mạng xã hội được nhà đầu tư cá nhân yêu thích; và Pony.ai – công ty công nghệ xe tự hành Trung Quốc huy động vốn thông qua sàn Nasdaq.

Những IPO này cho thấy sự tăng trưởng của các ngành như trí tuệ nhân tạo (AI), bán dẫn và nền tảng số. Nhìn về năm 2025, một số công ty được kỳ vọng sẽ niêm yết, bao gồm Stripe – công ty hàng đầu trong lĩnh vực thanh toán trực tuyến; Databricks – doanh nghiệp phân tích dữ liệu và AI hàng đầu; và Discord – nền tảng giao tiếp thời gian thực với lượng người dùng toàn cầu khổng lồ — tất cả đều phù hợp với các xu hướng toàn cầu dài hạn.

IPO phù hợp với ai? Người mới có thể đầu tư không?

IPO mang đến cơ hội hấp dẫn cho các nhà đầu tư có thể chấp nhận rủi ro và có kỹ năng phân tích thông tin chi tiết, vì giá cổ phiếu thường biến động mạnh trong giai đoạn đầu giao dịch. Đối với người mới, việc đầu tư vào IPO là khả thi, nhưng nên bắt đầu với số vốn nhỏ để không ảnh hưởng lớn đến toàn bộ danh mục đầu tư.

Nhà đầu tư nên ưu tiên nghiên cứu kỹ lưỡng, bao gồm đọc bản cáo bạch, hiểu rõ nền tảng doanh nghiệp, đánh giá đối thủ trong ngành và cân nhắc điều kiện thị trường chung. Điều quan trọng là chuẩn bị tâm lý cho biến động ngắn hạn và xem đầu tư vào IPO chỉ là một phần của danh mục đa dạng hóa nhằm quản lý rủi ro hiệu quả.

Lưu ý: Bài viết này chỉ nhằm mục đích giáo dục cơ bản và không nhằm cung cấp hướng dẫn đầu tư. Nhà đầu tư nên nghiên cứu thêm trước khi đưa ra quyết định đầu tư.